Мемуары Бальцюса (1908-2001) ахопліваюць шырокую частку гісторыі мастацтва XX стагоддзя і ўзнаўляюць вобразы людзей выдатных: дзяцінства мастак правёў з маці, нямецкай мастачкай Баладзінай Клосаўска, і паэтам Райнерам Марыя Рыльке. Бальцюс апісвае жыццё парыжскай багемы пачатку і сярэдзіны стагоддзя, згадвае пра сяброў, у ліку якіх былі Пікасо, Дерен, Арто, Джакамеці, Сэнт-Экзюперы, Шар, Жув, Камю. Мастак расказвае пра карціны, пра жонку-японку Сэцуку, пра дачку Харумі, пра котак, якія часта з'яўляюцца на яго палотнах, пра дамы, у якіх ён жыў. Ён гаворыць аб каталіцкай веры і натхненні, разважае пра жывапіс і выкрывае сучаснае мастацтва, часта зманлівае і прадвесціць закат цывілізацыі. Успаміны Бальцюс дыктаваў на працягу апошніх гадоў жыцця, калі не заставалася сіл пісаць самому. Такім чынам ён хацеў падаць апошнія жыццёвыя ўрокі. Гэта апавяданні мэтра, які аддаваў перавагу гаварыць мовай жывапісу, апавядаючы не пра сябе, але пра свет.