Гербы і сцягі з выявай скарпіёнаў, экзатычныя цюрбаны і каўпакі, кручкаватыя насы, рудыя валасы, барвова-чырвоныя, чорныя ці нават сінія твары, ненатуральна вывернутыя паставы, непрыстойныя жэсты і злосна-агрэсіўныя грымасы. У мастацтве сярэднявечнага Захаду ўжывалася мноства знакаў, якія маркіравалі і выкрывалі іншаверцаў (юдэяў, мусульман і язычнікаў), ерэтыкоў, іншых грэшнікаў і адрынутых. Усіх іх суадносілі з «бацькам хлусні» - д'яблам, а таксама адзін з адным, нібы яны былі часткай глабальнай змовы супраць хрысціянскага соцыума. Язычнікаў-рымлян часам прадстаўлялі ў іудзейскіх шапках і з псеўдагабрэйскімі надпісамі на вопратцы, іудзеяў — у мусульманскіх чалмах, а мусульман абвінавачвалі ў тым, што яны пакланяюцца ідалам і заклікаюць да старажытнарымскіх багоў. У новай кнізе медыевіст Міхаіл Майзульс паказвае, як з XII па XVI ст. канструявалася выява ворага, як у прасторы малюнкаў і на вуліцах гарадоў працавалі механізмы стыгматызацыі і як прыёмы, якія ўзніклі ў Сярэднія стагоддзі, перайшлі ў памфлеты, плакаты і карыкатуру Новага часу.

Узнагароды і прэміі
Увайшла ў доўгі спіс XV сезона прэміі Дзмітрыя Зіміна "Асветнік" (унесены ў рэестр замежных агентаў).