Вайна застае знянацку. Змушае бегчы, ламаць звыклае жыццё, задавацца пытаннямі: «Хто я?» і «Дзе мая радзіма?». Героям рамана Мікалая В. Конавава цяжка адназначна адказаць на іх — гэта перамешчаныя асобы, апатрыды, эмігранты, двайныя агенты, якія дзейнічалі паміж Першай і Другой сусветнымі войнамі.

Гісторыі анархіста, які вадзіў за нос гітлераўскую разведку, маладой настаўніцы, што шукала Бога і сябе падчас акупацыі, і навукоўца, абцяжаранага злом, які ўцякаў ад бальшавікоў за мяжу, расказаны іх нашчадкамі, якія ў нашы дні апынуліся ў падобным становішчы. Конаваў дае магчымасць зірнуць на вар'яцтва апошняга стагоддзя вачыма тых, хто насуперак усяму стараўся выжыць, захаваць чалавечнасць і абараніць свае ідэі.

МАРЫЯ СЦЕПАНАВА, ПАЭТ, ПІСЬМЕННІК, ФІНАЛІСТ THE 2021 BOOKER INTERNATIONAL PRIZE

«Неабходна для чытання і перачытвання. Раман ідэй, theory fiction, расследаванне — усе гэтыя жанры суіснуюць тут на роўных, не засланяючы галоўнага — пільнага погляду на тое, як паводзіць сябе чалавечая істота пры сутыкненні з агульнай катастрофай. Раман абарочваецца дапаможнікам па існаванні ў сённяшнім дні і ўрокам гісторыі для ўсіх, хто забыўся, як мець з ёй справу».