Чаму ў Расіі не атрымалася дэмакратыя і грамадству не ўдалося ўсталяваць кантроль над уладарнымі элітамі? Артыкулы Л. Гудкова, уключаныя ў кнігу «Вяртанне таталітарызму», аб'яднаныя пошукамі адказу на гэтае фундаментальнае пытанне.

Каб выявіць прычыны, якія не даюць краіне вызваліцца ад таталітарнага мінулага, аўтар разглядае мноства фактараў, што фарміруюць масавую свядомасць. Традыцыі дзяржаўнага гвалту, масавы амаралізм (ці мараль прыстасавальніцтва), аднаўленне імперскага і мілітарысцкага «гістарычнага свядомасці», імпульсы контрмадэрнізацыі — вось няпоўны спіс праблем, якія трапляюць у поле зроку Л. Гудкова.

Абапіраючыся на шматлікія матэрыялы даследаванняў, якія вядзе Левада-Цэнтр з канца 1980-х гадоў, аўтар прапануе тэарэтычныя схемы і аналітычныя канструкцыі, якія адпавядаюць рэальнай грамадска-палітычнай сітуацыі. Артыкулы, з якіх складзена кніга, напісаны ў перыяд з 2009 па 2019 год і адлюстроўваюць дынаміку змен у расійскай масавай свядомасці за апошняе дзесяцігоддзе.

«Вяртанне таталітарызму» — гэта натуральнае працяг працы, пачатай аўтарам у кнігах «Негатыўная ідэнтычнасць» (2004) і «Абартыўная мадэрнізацыя» (2011). Леў Гудкоў — сацыёлаг, доктар філасофскіх навук, навуковы кіраўнік Левада-Цэнтра*, галоўны рэдактар ​​часопіса «Веснік грамадскай думкі».

*Уключаны ў рэестр некамерцыйных арганізацый, якія выконваюць функцыі замежнага агента.